خراب شدن سر قلمو

قلمو در واقع سرمایه یک هنرمند به شمار می‌آید، بنابراین باید تا حد ممکن به طور صحیح از آن مراقبت کرد تا عمر طولانی‌تری داشته باشد. معمولاً افراد با مراقبت از قلمو، علاوه بر افزایش طول عمر این ابزار، به صرفه‌جویی در هزینه‌های خود نیز کمک می‌کنند و بدین ترتیب می‌توانند تصاویر هنری باکیفیت‌تری خلق کنند.

بسیاری از هنرمندان می‌دانند که باید هزینه بالایی برای خرید قلمو نقاشی باکیفیت بپردازند. عدم توجه به تمیز کردن قلمو و یا تمیز کردن بیش از حد آن، باعث خرابی سر قلمو می‌شود. به همین دلیل در این مقاله سعی کردیم دلایل خرابی سر قلمو و راه‌های جلوگیری از آن را بیان کنیم تا به هنگام کار با قلمو شاهد عملکرد بهتر آن‌ها باشیم.

دلایل خراب شدن سر قلمو

قلموهای نقاشی انواع گوناگونی دارند که از هر کدام در تکنیک‌های هنری مختلفی استفاده می‌شود. از آنجایی که هر قلمو در تکنیک هنری خاصی به کار گرفته می‌شود، بنابراین تمیز کردن انواع قلموها نیز با یکدیگر فرق دارد. معمولا توجه نکردن به این موضوع باعث می‌شود تا سر قلمو دچار خرابی گردد. می‌توان به طور کلی برخی از دلایل خراب شدن سر قلمو را این چنین بیان کرد:

آغشته کردن بیش از حد سر قلمو به رنگ: زمانی که سر قلمو بیش از حد ممکن به داخل رنگ فرو برده می‌شود، کم کم رنگ به قسمت دسته و فرول قلمو نفوذ می‌کند که در بسیاری از مواقع منجر به زنگ‌زدگی فرول و شل‌شدگی موهای قلمو می‌گردد و بدین ترتیب سر قلمو خراب می‌شود.
استفاده از قلمو با رنگ نامناسب: یکی از مواردی که ممکن است آسیب جدی به سر قلمو وارد کند، استفاده از رنگ نامناسب می‌باشد. چرا که امروزه قلموها در مدل‌های مختلفی طراحی شده‌اند که هر کدام از آن‌ها جهت نوع خاصی از رنگ‌ها به کار گرفته می‌شوند. استفاده از قلمو با رنگ نامناسب موجب می‌شود تا سر قلمو دچار خرابی گردد.
تمیز نکردن اصولی سر قلمو: هنرمندان بعد از استفاده قلمو باید آن‌ها‌ را به طور صحیح تمیز کنند، اگر بعد از استفاده قلمو به درستی تمیز نشود، رنگ بر روی موهای قلمو خشک شده و می‌چسبد و این گونه سر قلمو سفت و خراب می‌گردد، بنابراین افرادی که می‌پرسند چگونه قلمو را نرم کنيم باید به خوبی به تمیز کردن قلمو خود بپردازند تا همواره نرم و منعطف باشد.‌
قرار دادن قلمو در برابر نور مستقیم خورشید: اگر قلمو به مدت طولانی در برابر نور مستقیم خورشید قرار گیرد، کم کم موهای سر قلمو خشک شده و حالت شکننده به خود می‌گیرند و دیگر قلمو کارایی قبل را نخواهد داشت.
نگهداری قلمو در مکان مرطوب: زمانی که قلمو در مکان مرطوب نگهداری شود، کم کم رطوبت به دسته چوبی و فرول‌های فلزی قلمو نفوذ می‌کند و باعث پوسیدگی دسته و زنگ‌زدگی فرول قلمو می‌گردد که همین امر بر موهای سر قلمو تاثیر گذاشته و باعث می‌شود سر قلمو دچار خرابی گردد.‌
نگه‌داشتن قلمو به صورت عمودی: افرادی که دوست ندارند، سر قلموی آن‌ها دچار خرابی شود، باید قلمو را به صورت عمود نگذارند، چرا که این کار موجب خم‌شدگی موهای سر قلمو‌ می‌گردد.
قلمو کیفیت پایین: معمولا در ساخت قلموهای ارزان قیمت از موهای مصنوعی و مواد نامرغوب استفاده می‌گردد، همین امر موجب می‌شود تا سر قلمو خیلی زود دچار خرابی گردد و کیفیت مناسب پیشین خود را نداشته باشد.
سن قلمو: با گذشت زمان و استفاده مداوم از قلمو، کم کم موهای سر قلمو دچار شکستگی می‌شوند و سر قلمو خراب خواهد شد.

راه های پیش گیری از خراب شدن سر قلمو

معمولاً برای آنکه بتوان از یک قلم‌مو استفاده‌ی فراوانی کرد، باید به نحوۀ شستشو و تمیزکاری موهای قلم‌مو توجه زیادی کرد. البته برخی از افراد می‌پرسند چگونه سر قلم‌مو را صاف کنیم. باید گفت بعد از تمیزکاری قلم‌موها با حلال مناسب، بهتر است موهای آن را با استفاده از یک دستمال پارچه‌ای یا کاغذی خشک کرد و هیچ‌گاه قلم‌مو را برای خشک شدن به حالت ایستاده قرار نداد تا قلم‌مو همواره سر صافی داشته باشد. توجه به اصول و روش‌های مختلفی موجب می‌شود تا سر قلم‌مو تا مدت‌ها از خرابی در امان بماند. بدین ترتیب، برخی از راه‌های پیشگیری از خراب شدن سر قلم‌مو را می‌توان این‌طور ذکر کرد:

تمیز کردن سریع سر قلمو

اگر می‌خواهید مانع از خراب شدن سرقلمو شوید، هیچ‌گاه نگذارید رنگ بر روی سر قلمو خشک گردد، بهتر است بعد از استفاده آن را فورا تمیز کنید. یکی از عادت‌های خوب و عالی برای یک هنرمند حرفه‌ای تمیز کردن سریع قلمو بعد از استفاده آن است، این کار موجب می‌شود تا هیچ‌گاه رنگ در میان موهای سر قلمو خشک نگردد و عمر قلمو طولانی‌تر شود. اهمیت تمیز کردن قلمو بویژه به هنگام کار با رنگ اکریلیک بیشتر می‌گردد، چرا که رنگ اکریلیک خیلی سریع‌ خشک می‌شود، بنابراین به هنگام کار با رنگ اکریلیک باید همیشه قلمو را خیس و مرطوب نگه داشت تا رنگ خیلی سریع روی قلمو خشک نشود و تمیز شدن آن دشوار نگردد و بدین طریق از خراب شدن سر قلمو جلوگیری شود

تمیز کردن درست قلمو

هنگام تمیز کردن قلم‌مو، باید نوع پاک‌کننده‌ی مورد نیاز آن مشخص شود. مثلاً، قلم‌موهای آبرنگ به نسبت قلم‌موهای رنگ روغن، به پاک‌کننده‌ی قوی‌تری نیاز ندارند. معمولاً برای تمیز کردن سر قلم‌موهای آغشته به رنگ اکریلیک و آبرنگ، می‌توان از آب و صابون ملایم استفاده کرد. برای تمیز کردن رنگ‌های روغنی از سر قلم‌مو، ابتدا باید سر قلم‌مو را با الکل‌های صنعتی پاک کرد و سپس با استفاده از آب و صابون، آن ناحیه را به خوبی تمیز نمود. افرادی که مایل به استفاده از مواد شیمیایی نیستند، می‌توانند برای تمیز کردن سر قلم‌مو از روغن بچه استفاده کنند.

معمولاً تمیز کردن قلم‌موهای اکریلیک و رنگ روغن، کار بیشتری نسبت به سایر قلم‌موها می‌برد. اگر این قلم‌موها به درستی تمیز نشوند، ممکن است رنگ روی سر قلم‌مو خشک شود و قلم‌مو خراب شود.

مواظبت از شکل قلمو

هنگامی که به تمیز کردن قلمو می‌پردازید، حتما مواظب باشید تا به حدی آن را تمیز نکنید که قلمو شکل اصلی خود را از دست بدهد.‌ معمولا انتخاب قلموها براساس شکل و اندازه‌اشان صورت می‌گیرد، اگر نحوه تمیزکاری قلموها با شدت بالا و بی‌دقت انجام گردد، سر قلمو حالت اولیه خود را از دست می‌دهد.

تمیز کردن فرول یا بست فلزی قلمو

بست فلزی که رنگ نقره‌ای دارد و موهای قلم‌مو را به دسته متصل کرده، معروف به فرول است. هنرمندان به هنگام کار با قلم‌مو باید مراقب باشند تا قلم‌مو را تا قسمت فرول داخل رنگ نکنند و هیچ‌گونه رنگی بر روی فرول قرار نگیرد. هنگامی که رنگ بر قسمت فرول می‌افتد، حبابی بین فرول و موها ایجاد می‌شود که حتی بعد از شستن، موها از هم جدا شده و دچار ساییدگی می‌شوند. بنابراین تا حد امکان باید مراقب بود رنگ در این قسمت نریزد، چرا که حتی اگر رنگ خیس باشد، تمیز کردن آن بسیار سخت است و اگر رنگ خشک شود، تمیزکاری رنگ از سطح فرول قلم‌مو سخت‌تر نیز خواهد شد. پس اگر فرول رنگی شود، باید خیلی سریع نسبت به پاک‌ کردن آن اقدام کرد، چرا که عملکرد بیشتر قلم‌موها با خشک شدن رنگ در قسمت فرول دچار اختلال می‌شود.

جمع بندی

افرادی که می‌خواهند از قلم‌موهای خود به طور منظم استفاده کنند، باید به رسیدگی به آن‌ها به‌طور جدی توجه کنند. عدم توجه به تمیزکاری و استفاده از حلال نامناسب جهت پاک کردن سر قلم‌مو باعث می‌شود تا سر قلم‌مو خیلی زود دچار خرابی شود که پیامد آن بر روی آثار هنری کاملاً به چشم می‌آید. در نتیجه، این افراد باید دوباره به فکر خرید قلم‌موهای جدیدی باشند. به همین جهت، در این مقاله سعی کردیم دلایل مهم خراب شدن سر قلم‌موها را بیان کنیم تا افراد با شناخت آن‌ها بتوانند به درستی از قلم‌موهای خود مراقبت نمایند.